Зварот акадэмічнай супольнасці з нагоды суда над філософам Уладзімірам Мацкевічам

25 красавіка 2022

English / Беларуская мова / Русский язык

To the Supreme Court of the Republic of Belarus

To the Minsk District Court

We, scientists, researchers, representatives of the academic community and cultural figures, are following with attention and concern the fate of the philosopher, the methodologist and the public figure — Uladzimir Matskevich, who has been arrested for more than eight months and is being held in the Detention Facility No. 1 in Minsk. In February 2022, in protest against the  investigation process, Uladzimir Matskevich went on a hunger strike, which lasted 13 days and caused a wide reaction from the international community.

On April 14, 2022, the General Prosecutor’s Office of the Republic of Belarus published a message stating that the criminal case against Uladzimir Matskevich was sent to the Minsk City Court.

According to the official information Uladzimir Matskevich is accused of “taking an active part in group actions in Minsk on October 25, 2020, grossly violating public order and associated with a clear disobedience to the legitimate demands of government officials, which led to disruption of transport and enterprises (Part 1, Article 342 of the Criminal Code of the Republic of Belarus)”.

We consider it necessary to pay attention to the fact people gathered for the “Sunday March” on October 25, 2020 in Minsk, a peaceful meeting of citizens took place in Minsk and other cities of Belarus after the 2020 presidential elections every week, from August 16 to December 20. According to various estimates, from 100 to 300 thousand people took part in the peaceful meetings in Minsk on October 25, 2020, which indicates the high social significance of this peaceful meeting.

According to the message of the General Prosecutor’s Office that Uladzimir Matskevich “from August 2020 to August 4, 2021 created and led an extremist formation by uniting a group of citizens (Part 1, Article 361-1 of the Criminal Code of the Republic of Belarus).

In particular, together with other persons:

  • produced and posted materials on Telegram channels, Facebook page and the “Skhod” platform that contained deliberately false information about the political, economic, social, military, international situation of the Republic of Belarus, as well as a negative assessment of government officials in connection with the performance of official duties; responsibilities;
  • organized activities for planning, preparing and committing actions of an extremist nature by members of the formation and other persons;
  • moderated these resources, controlled their content with extremist materials.”

We consider it necessary to pay attention to the following significant and fundamental circumstances. According to public information, the Platform of People’s Representatives “Skhod”, which is referred to in the information message of the General Prosecutor’s Office, is “an independent civil initiative, which is not supported by any political forces or parties. The digital platform was created to express the interests and opinions of the people of Belarus, but does not replace state authorities and administrations, republican and local assemblies. The project is non-commercial and implemented on a volunteer basis by a team consisting of programmers, representatives of business and the creative industry. The “Skhod” is a digital platform that was created specifically for dialogue within society and dialogue between society representatives and various existing authorities.”

From the published resolution of the delegates of the first convocation of the “Skhod” platform, it is known that throughout the year (February 2021— February 2022) the platform was engaged in coordinating and sending open letters and petitions, organizing public hearings, educational lectures, and preparing legislative initiatives.

Until now, the public does not know (there is no public information) exactly what actions of the “Skhod” platform violated the requirements of the law and became the basis for the KGB to recognize it as an “extremist formation” in December 2021.

It is known from public sources that Uladzimir Matskevich was not among the creators of the “Skhod” electronic platform, nor in the elected governing bodies, nor even in the “Skhod” secretariat, which performed technical functions.

According to the official information of the Prosecutor General’s Office Uladzimir Matskevich is also accused of “creating and posting on the YouTube channel a video with an insult to the Head of State (Part 1, Article 368 of the Criminal Code of the Republic of Belarus) on May 7, 2021.”

Based on public information and after analyzing the content of the video materials with the participation of Uladzimir Matskevich, we can assume this is an interview posted on the YouTube channel “BalaganOFF Ukraine Belarus”. This is the channel of the Ukrainian blogger Oleksandr Rykov. Uladzimir Matskevich was invited for an interview as an interlocutor; during the interview, Uladzimir Matskevich answers questions and expresses his opinion on important socio-political problems and events.

The only part of the interview mentioning of Alexander Lukashenko is as follows:

“There has never been a serious political or socio-political force of a pro-Russian orientation in Belarus. Why does Moscow, with all their hatred towards Lukashenko, support Lukashenko? Because there is not a single pro-Russian figure in Belarus that they could bet on and trust. Therefore, they are forced to keep Lukashenko, “he is a son of a bitch, but he is their son of a bitch.” All the rest, one way or another, even if they make some rhetorical statements, positive ones, about Russia, these statements are not addressed to the Belarusian population, the Belarusian society, but of Russia itself.”

What exactly in the above interview can be regarded as an insult? A quote that is known to humanitarians all over the world, like the statement of Franklin Delano Roosevelt, uttered in 1939 to Anastasio Somoza, which is included in textbooks and monographs? How does this compare to freedom of expression?

Uladzimir Matskevich is a philosopher, a methodologist, a thinker, a public figure. His texts are the property of national and European culture and the humanities. As a philosopher and a methodologist, he is known in many countries, his current developments stimulate discussions and the development of philosophical and scientific thought.

As a citizen, Uladzimir Matskevich is one of the most consistent defenders of the independence and sovereignty of Belarus, known for his commitment to democratic values ​​and a public dialogue – a way of social and political interaction, resolving socio-political contradictions and conflicts of any level.

At present, the case of Uladzimir Matskevich has been submitted to the court. The court will consider the charges, hear the arguments of the parties, understand the facts of the case and make a decision. What is now known about the nature of the charges is in serious conflict with the public information that is available to us — the academic community and society as a whole.

We want to be sure the decision of the court will be delivered objectively, impartially, in accordance with the In dubio pro reo principle. Considering all of the above, the high social significance of the upcoming trial, being supporters of the principles and international regulations regarding the freedom of opinion, the freedom of assembly, a fair trial, we are convinced the case of Uladzimir Matskevich should be considered in open court, the public concerned should have access to the court hearings and must be secured and guaranteed.

Join to address: https://forms.gle/xxKs8zKiBBE3cqtg9 

____________________________________________________________

BY

Вярхоўны суд Рэспублікі Беларусь

Мінскі абласны суд

Мы, навукоўцы, даследчыкі, прадстаўнікі акадэмічнай супольнасці і дзеячы культуры, з увагай і турботай сочым за лёсам філосафа і метадолага, грамадскага дзеяча Уладзіміра Мацкевіча, які ўжо больш за восем месяцаў знаходзіцца пад арыштам і ўтрымліваецца ў Следчым ізалятары № 1 горада Мінска. На знак пратэсту супраць ходу следства ў лютым 2022 года Уладзімір Мацкевіч аб’явіў галадоўку, якая працягвалася 13 дзён і выклікала шырокую рэакцыю міжнароднай грамадскасці.

14 красавіка 2022 года Генеральная пракуратура Рэспублікі Беларусь апублікавала паведамленне аб тым, што крымінальная справа ў дачыненні Уладзіміра Мацкевіча накіравана ў Мінскі гарадскі суд.

З афіцыйнай інфармацыі вынікае, што Уладзімір Мацкевіч абвінавачваецца ў тым, што “25 кастрычніка 2020 года на тэрыторыі Мінска прымаў актыўны ўдзел у групавых дзеяннях, што груба парушаюць грамадскі парадак і звязаныя з відавочным непадпарадкаваннем законным патрабаванням прадстаўнікоў улады, якія пацягнулі парушэнне працы транспарту і прадпрыемстваў (ч. 1 арт. 342 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь)”.

Лічым неабходным звярнуць увагу, што 25 кастрычніка 2020 года ў Мінску людзі сабраліся на “нядзельны марш” — мірны сход грамадзян, якія праходзілі ў Мінску і іншых гарадах Беларусі пасля прэзідэнцкіх выбараў 2020 года кожны тыдзень, з 16 жніўня да 20 снежня. У мірным сходзе ў Мінску 25 кастрычніка 2020 года па розных ацэнках прынялі ўдзел ад 100 да 300 тысяч чалавек, што сведчыць аб высокай грамадскай значнасці гэтага мірнага сходу.

З паведамлення Генеральнай пракуратуры вынікае, што Уладзімір Мацкевіч “са жніўня 2020 года да 4 жніўня 2021 года стварыў і кіраваў экстрэмісцкім фарміраваннем шляхам аб’яднання групы грамадзян (ч. 1 арт. 361-1 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь).

У прыватнасці, сумесна з іншымі асобамі:

  • вырабляў і размяшчаў у Telegram-каналах, старонцы ў Facebook і платформе “Сход” матэрыялы, якія змяшчалі заведама ілжывыя звесткі аб палітычным, эканамічным, сацыяльным, ваенным, міжнародным становішчы Рэспублікі Беларусь, а таксама негатыўную ацэнку прадстаўнікоў улады ў сувязі з выкананнем імі службовых абавязкаў;
  • арганізоўваў дзейнасць па планаванні, падрыхтоўцы і здзяйсненні дзеянняў экстрэмісцкага характару членамі фармавання і іншымі асобамі;
  • мадэраваў названыя рэсурсы, кантраляваў іх інфармацыйнае напаўненне экстрэмісцкімі матэрыяламі”.

Лічым неабходным звярнуць увагу на наступныя істотныя і прынцыповыя акалічнасці. Паводле публічнай інфармацыі, Платформа народных прадстаўнікоў “Сход”, пра якую ідзе гаворка ў інфармацыйным паведамленні Генеральнай пракуратуры, гэта “незалежная грамадзянская ініцыятыва, за якой не стаяць якія-небудзь палітычныя сілы або партыі. Лічбавая пляцоўка створана для выказвання інтарэсаў і меркавання народа Беларусі, але не замяняе сабой органы дзяржаўнай улады і кіравання, рэспубліканскія і мясцовыя сходы. Праект з’яўляецца некамерцыйным і рэалізаваны на валанцёрскіх пачатках камандай, якая складаецца з праграмістаў, прадстаўнікоў бізнесу і крэатыўнай індустрыі. “Сход” — гэта лічбавая платформа, якая створана спецыяльна для дыялогу ўнутры грамадства і дыялогу прадстаўнікоў грамадства з рознымі дзеючымі органамі ўлады”.

З апублікаванай рэзалюцыі дэлегатаў першага склікання платформы “Сход” вядома, што на працягу года (люты 2021 года — люты 2022 года) платформа займалася ўзгадненнем і адпраўкай адкрытых лістоў і петыцый, арганізацыяй публічных слуханняў, асветніцкіх лекцый, падрыхтоўкай заканадаўчых ініцыятыў.

Да гэтага часу грамадскасці невядома (няма публічнай інфармацыі), якія менавіта дзеянні платформы “Сход” парушылі патрабаванні заканадаўства і сталі падставай для прызнання яе КДБ у снежні 2021 года “экстрэмісцкім фарміраваннем”.

З публічных крыніц вядома, што Уладзімір Мацкевіч не ўваходзіў ні ў лік стваральнікаў электроннай платформы “Сход”, ні ў выбарныя кіруючыя органы, ні нават у сакратарыят “Сходу”, які ажыццяўляў тэхнічныя функцыі.

З афіцыйнай інфармацыі Генеральнай пракуратуры вынікае, што Уладзіміра Мацкевіча абвінавачваюць таксама ў тым, што ён “стварыў і 7 мая 2021 года размясціў на YouTube-канале відэазапіс з абразай на адрас кіраўніка дзяржавы (ч. 1 арт. 368 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь)”.

Абапіраючыся на публічную інфармацыю і прааналізаваўшы змест відэаматэрыялаў з удзелам Уладзіміра Мацкевіча, можна меркаваць, што размова вязецца пра інтэрв’ю, якое размешчана на YouTube-канале “BalaganOFF Украіна Беларусь”. Гэта канал украінскага блогера Аляксандра Рыкава. Уладзімір Мацкевіч быў запрошаны для інтэрв’ю ў якасці суразмоўцы; падчас інтэрв’ю Уладзімір Мацкевіч адказвае на пытанні і выкладае сваё меркаванне адносна важных грамадска-палітычных праблем і падзей.

Адзіная частка інтэрв’ю, у якой згадваецца Аляксандр Лукашэнка, гучыць наступным чынам:

“У Беларусі ніколі не было сур’ёзнай палітычнай ці грамадска-палітычнай сілы прарасійскай скіраванасці. Чаму Масква, пры ўсёй нянавісці іх да Лукашэнкі, падтрымлівае Лукашэнку? Бо няма ніводнай фігуры ў Беларусі, прарасійскай, на якую яны маглі б ставіць і якой маглі б давяраць. Таму яны вымушаны трымаць Лукашэнку: “ён сукін сын, але ён іх сукін сын”. Усе астатнія, так ці інакш, нават калі дапускаюць нейкія рытарычныя выказванні, пазітыўныя, на адрас Расіі, то адрасаваны гэтыя выказванні не беларускаму насельніцтву, беларускаму грамадству, а самой Расіі”.

Што менавіта ў прыведзеным інтэрв’ю можа быць расцэнена ў якасці абразы? Цытата, якая вядома гуманітарыям усяго свету як выказванне Франкліна Дэлано Рузвельта, прамоўленае ў 1939 годзе на адрас Анастасіа Самосы, якое ўваходзіць у падручнікі і манаграфіі? Як гэта суадносіцца са свабодай выкладання меркаванняў?

Уладзімір Мацкевіч — філосаф, метадолаг, мысляр, грамадскі дзеяч. Ягоныя тэксты з’яўляюцца здабыткам айчыннай і еўрапейскай культуры і гуманітарнай навукі. Як філосафа і метадолага яго ведаюць у шмат якіх краінах, яго актуальныя напрацоўкі стымулююць дыскусіі і развіццё філасофскай і навуковай думкі.

Як грамадзянін Уладзімір Мацкевіч з’яўляецца адным з самых паслядоўных абаронцаў незалежнасці і суверэнітэту Беларусі, вядомы сваёй прыхільнасцю да дэмакратычных каштоўнасцяў і грамадскага дыялогу — спосабу грамадскага і палітычнага ўзаемадзеяння, вырашэння сацыяльна-палітычных супярэчнасцей і канфліктаў любога ўзроўню.

Цяпер справа Уладзіміра Мацкевіча перададзена ў суд. Суд павінен разгледзець абвінавачанні, заслухаць довады бакоў, разабрацца ў фактычных абставінах справы і вынесці рашэнне. Тое, што вядома зараз аб сутнасці абвінавачанняў, уступае ў сур’ёзныя супярэчнасці з публічнай інфармацыяй, якая з’яўляецца даступнай нам, акадэмічнай грамадскасці і грамадству агулам.

Мы хочам быць упэўнены, што рашэнне суда будзе вынесена аб’ектыўна, бесстаронне ў адпаведнасці з прынцыпам In dubio pro reo. Улічваючы ўсё вышэй выкладзенае, высокую грамадскую значнасць будучага судовага працэсу, з’яўляючыся прыхільнікамі прынцыпаў і міжнародных рэгламентацый у дачыненні да свабоды думкі, свабоды сходаў, справядлівага суда, мы перакананы ў тым, што справа Уладзіміра Мацкевіча павінна быць разгледжана ў адкрытым судовым пасяджэнні, доступ зацікаўленай грамадскасці на судовае пасяджэнне павінен быць забяспечаны і гарантаваны.

Падпісаць зварот: https://forms.gle/xxKs8zKiBBE3cqtg9

__________________________________________________________

RU

Верховный суд Республики Беларусь

Минский областной суд

Мы, ученые, исследователи, представители академического сообщества и деятели культуры, с вниманием и беспокойством следим за судьбой  философа и методолога, общественного деятеля Владимира Мацкевича, который уже более восьми месяцев находится под арестом и содержится в Следственном изоляторе № 1 города Минска. В знак протеста против хода следствия в феврале 2022 года Владимир Мацкевич объявил голодовку, которая продолжалась 13 дней и вызвала широкую реакцию международной общественности.

14 апреля 2022 года Генеральная прокуратура Республики Беларусь опубликовала сообщение о том, что уголовное дело в отношении Владимира Мацкевича направлено в Минский городской суд.

Из официальной информации следует, что Владимир Мацкевич обвиняется в том что “25 октября 2020 года на территории Минска принимал активное участие в групповых действиях, грубо нарушающих общественный порядок и сопряженных с явным неповиновением законным требованиям представителей власти, повлекших нарушение работы транспорта и предприятий (ч. 1 ст. 342 Уголовного кодекса Республики Беларусь)”.

Считаем необходимым обратить внимание, что 25 октября 2020 года в Минске люди собрались на “воскресный марш” — мирное собрание граждан, которые проходили в Минске и других городах Беларуси после президентских выборов 2020 года каждую неделю, с 16 августа до 20 декабря. В мирном собрании в Минске 25 октября 2020 года по разным оценкам приняло участие от 100 до 300 тысяч человек, что свидетельствует о высокой общественной значимости этого мирного собрания.

Из сообщения Генеральной прокуратуры следует, что Владимир Мацкевич “с августа 2020 года по 4 августа 2021 года создал и руководил экстремистским формированием путем объединения группы граждан (ч. 1 ст. 361-1 Уголовного кодекса Республики Беларусь).

В частности, совместно с иными лицами:

  • изготавливал и размещал в Telegram-каналах, странице в Facebook и платформе “Сход” материалы, которые содержали заведомо ложные сведения о политическом, экономическом, социальном, военном, международном положении Республики Беларусь, а также негативную оценку представителей власти в связи с исполнением ими служебных обязанностей;
  • организовывал деятельность по планированию, подготовке и совершению действий экстремистского характера членами формирования и иными лицами;
  • модерировал указанные ресурсы, контролировал их информационное наполнение экстремистскими материалами”.

Считаем необходимым обратить внимание на следующие существенные и принципиальные обстоятельства. Согласно публичной информации, Платформа народных представителей “Сход”, о которой идет речь в информационном сообщении Генеральной прокуратуры, это “независимая гражданская инициатива, за которой не стоят какие-либо политические силы или партии. Цифровая площадка создана для выражения интересов и мнения народа Беларуси, но не заменяет собой органы государственной власти и управления, республиканские и местные собрания. Проект является некоммерческим и реализован на волонтерских началах командой, состоящей из программистов, представителей бизнеса и креативной индустрии. “Сход” — это цифровая платформа, которая создана специально для диалога внутри общества и диалога представителей общества с различными действующими органами власти”.

Из опубликованной резолюции делегатов первого созыва платформы “Сход” известно, что на протяжении года (февраль 2021 года — февраль 2022 года) платформа занималась согласованием и отправкой открытых писем и петиций, организацией публичных слушаний, просветительских лекций, подготовкой законодательных инициатив.

До настоящего времени общественности неизвестно (нет публичной информации), какие  именно действия платформы “Сход” нарушили требования законодательства и стали  основанием для признания ее КГБ в декабре 2021 года “экстремистским формированием”.

Из публичных источников известно, что Владимир Мацкевич не входил ни в число создателей электронной платформы “Сход”, ни в выборные руководящие органы, ни даже в секретариат “Схода”, осуществлявший технические функции.

Из официальной информации Генеральной прокуратуры следует, что Владимира Мацкевича обвиняют также в том, что он “создал и 7 мая 2021 года разместил на YouTube-канале видеозапись с оскорблением в адрес главы государства (ч. 1 ст. 368 Уголовного кодекса Республики Беларусь)”.

Опираясь на публичную информацию и проанализировав содержание видеоматериалов с участием Владимира Мацкевича, можно предполагать, что речь идет об интервью, которое размещено на YouTube-канале “BalaganOFF Украина Беларусь”. Это канал украинского блогера Александра Рыкова. Владимир Мацкевич был приглашен для интервью в качестве собеседника; в ходе интервью Владимир Мацкевич отвечает на вопросы и излагает свое мнение в отношении важных общественно-политических проблем и событий.

Единственная часть интервью, в которой упоминается Александр Лукашенко, звучит следующим образом:

“В Беларуси никогда не было серьезной политической или общественно-политической силы пророссийской направленности. Почему Москва, при всей ненависти их к Лукашенко, поддерживает Лукашенко? Потому что нет ни одной фигуры в Беларуси, пророссийской, на которую они могли бы ставить и которой могли бы доверять. Поэтому они вынуждены держать Лукашенко: “он сукин сын, но он их сукин сын”. Все остальные, так или иначе, даже если допускают какие-то риторические высказывания, позитивные, в адрес России, то адресованы эти высказывания не белорусскому населению, белорусскому обществу, а самой России”.

Что именно в приведенном интервью может быть расценено в качестве оскорбления? Цитата, которая известна гуманитариям всего мира как высказывание Франклина Делано Рузвельта, произнесенное в 1939 году в адрес Анастасио Сомосы, входящее в учебники и монографии? Как это соотносится со свободой изложения мнений?

Владимир Мацкевич — философ, методолог, мыслитель, общественный деятель. Его тексты являются достоянием отечественной и европейской культуры и гуманитарной науки. Как философа и методолога его знают во многих странах, его актуальные наработки стимулируют дискуссии и развитие философской и научной мысли.

Как гражданин Владимир Мацкевич является одним из самых последовательных защитников независимости и суверенитета Беларуси, известен своей приверженностью демократическим ценностям и общественному диалогу — способу общественного и политического взаимодействия, разрешения социально-политических противоречий и конфликтов любого уровня.

В настоящее время дело Владимира Мацкевича передано в суд. Суду предстоит рассмотреть обвинения, заслушать доводы сторон, разобраться в фактических обстоятельствах дела и вынести решение. То, что известно сейчас о сути обвинений, вступает в серьезные противоречия с публичной информацией, которая является доступной нам, академической общественности и обществу в целом.

Мы хотим быть уверены, что решение суда будет вынесено объективно, беспристрастно в соответствии с принципом In dubio pro reo. Учитывая все вышеизложенное, высокую общественную значимость предстоящего судебного процесса, будучи сторонниками принципов и международных регламентаций в отношении свободы мнения, свободы собраний, справедливого суда, мы убеждены в том, что дело Владимира Мацкевича должно быть рассмотрено в открытом судебном заседании, доступ заинтересованной общественности в судебное заседание должен быть обеспечен и гарантирован.

Подписать обращение: https://forms.gle/xxKs8zKiBBE3cqtg9

Подписанты обращения

  1. Anja Kraus, professor, Prof. Dr., Stockholm University (Sweden)
  2. Tomas Sodeika, philosopher, Professor, Vilnius University (Lithuania)
  3. Paweł Korobczak, filozof, Assistant Professor, University of Wroclaw (Poland)
  4. Hennadii Boriak, historian and archivist, Doctor of Historical Sciences, Corresponding Member, National Academy of Sciences of Ukraine, Institute of History of Ukraine, National Academy of Sciences of Ukraine (Ukraine)
  5. Nataliya Gorodnia, historian, Doctor of Sc.,Taras Shevchenko National University of Kyiv (Ukraine)
  6. Michał Stefański, literary historian, publisher, Dr,Fundacja Oficyna 21 (Poland)
  7. Ilan Saban, senior lecturer, Dr.univ. of Haifa, Law faculty (Israel)
  8. Maryna Bondarava, scientist, science manager, Dr. rer. nat.,Helmholtz Zentrum München (Germany)
  9. Аляксандр Смалянчук, гісторык, доктар гістарычных навук, Instytut Slawistyki PAN (Belarus)
  10. Zakhar Shibeko, гісторык, доктар гістарычных навук, ганаровы прафесар Тэль-Авіўскага універсітэта (Израиль)
  11. Лариса Якубова, историк, доктор исторических наук, Институт истории Украины НАНУ (Украина)
  12. Тарас Добко, философ, доктор философии, Украинский католический университет (Украина)
  13. Татьяна Щитцова, философ, преподаватель, доктор философских наук, Европейский гуманитарный университет (Беларусь/Литва)
  14. Olga Shparaga, Philosopher, Dr. phil., ECLAB / Wissenschaftskolleg zu Berlin (Belarus / Germany)
  15. Aliona Yurtsevich, Author, composer, artist, Doctor of Philosophy (Netherlands)
  16. Василь Пахаренко, літературознавець, доктор філології, Інститут педагогіки НАПН України (Україна)
  17. Леонід Зашкільняк, історик, професор, Львівський національний університет імені Івана Франка (Україна)
  18. Дмитрий Строцев, литератор,лауреат премии Шведского ПЕН-клуба, Международный ПЕН-клуб (Беларусь)
  19. Renoux Christian, Associate professor – University of Orleans, Doctor (France)
  20. Mikael Löfgren, writer (Sweden)
  21. Андрэй Хадановіч, літаратар (Беларусь/Польшча)
  22. Вячеслав Иноземцев, режиссер, актер, педагог (Беларусь)
  23. Anastasia Berezhnaya, R&D, PhD in biology (Belarus)
  24. Markku Roinila, information specialist, PhD (Suomi)
  25. Chris Sehl, psychologist, PhD (Luxembourg)
  26. Oleg Aronson, science researcher, PhD, Institute of Philosophy, Russian Academy of Sciences (Russia)
  27. Shakhar Rahav, historian, PhD, University of Haifa (Israel)
  28. Pavel Barkouski, researcher, PhD in Philosophy, Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences (Беларусь)
  29. Ірына Кашталян, гісторык, PhD, Брэменскі ўніверсітэт (Германія)
  30. Emeritus Micah Leshem, professor, PhD (Israel)
  31. David Blanc, mathematician, PhD, University of Haifa (Israel)
  32. Łukasz Kamiński, historian, PhD, University of Wrocław (Polska)
  33. Aksana Shelest, sociologist, PhD (Belarus)
  34. Tomasz Błaszczak, historian, PhD, Vytautas Magnus University (Lithuania)
  35. Max Zhbankou, cultural analyst, columnist, media researcher, PhD, BAJ, Belarusian PEN-center (Belarus)
  36. Сцяпан Стурэйка, гісторык, культурны антраполаг, PhD, Еўрапейскі Гуманітарны Ўніверсітэт (Літва)
  37. Uladzislau Ivanou, выкладчык палітычнай навукі, PhD, European Humanities University (Lithuania)
  38. Olga Nakken, Teacher, Ph.D. (Norway)
  39. Viorel Pâsslaru, professor, PhD, University of Dayton (USA)
  40. Aleksander Raspopov, assistant professor, PhD, Adam Mickiewicz University (Polska)
  41. Iryna Ramanava, historian, PhD, EHU (Belarus)
  42. Надзея Старавойтава, выкладчыца, PhD, БДЭУ (Беларусь)
  43. Tatsiana Astrouskaya, historian, PhD, Herder Institute for Historical Research on East Central Europe (Germany)
  44. Alla Pigalskaya, arts and design history researcher, PhD (Belarus)
  45. Dmitry Galinousky, scientific research, PhD in Biology, Lille University (France)
  46. Лев Львовский,экономист, PhD in economics (Беларусь)
  47. Tetiana Boriak, historian, assistant professor, PhD in History, Taras Shevchenko Kyiv Naitonal University (Ukraine)
  48. Андрэй Казакевіч, даследчык, палітычныя навукі ,PhD in Political Science ,Інстытут “Палітычная сфера” (Беларусь)
  49. Iван Сіўцоў, астрафізік, PhD, к. ф.-м.н (Беларусь)
  50. Александр Евгеньевич Левинтов, географ, к.г.н., ст.н.с., независимый исследователь (Россия)
  51. Генадзь Коршунаў, сацыёлаг, к.с.н., ЦНІ (Беларусь)
  52. Роза Турарбекова, историк, политолог, кандидат исторических наук, доцент, Независимый эксперт (Беларусь)
  53. Светлана Мацкевич, эксперт в области образования, кандидат педагогических наук, доцент, (Беларусь)
  54. Татьяна Котова, социолог, кандидат социологических наук (США)
  55. Ларыса Сiвiцкая, генетык, малекулярны бiёлаг, кандыдат навук (Польшча)
  56. Аляксей Ластоўскі, сацыёлаг, кандыдат сацыялагічных навук, Універсітэт Упсалы (Швецыя)
  57. Дзяніс Кандакоў, літаратуразнаўца, кандыдат філалагічных навук ,Новая Сарбона (Францыя)
  58. Nataliia Bulanova, historian, Candidate of Historical Sciences, Kamyanske History Museum (Ukraine)
  59. Владислав Богомольников, кандидат богословия, священник, преподаватель (Беларусь)
  60. Вячеслав Бобрович, преподаватель, кандидат философских наук (Беларусь)
  61. Наталья Рябова, социолог, MBA, SYMPA/BIPART (Беларусь)
  62. Bill Marvin, philosopher, M.A. Philosophy (USA)
  63. Игорь Злотников, методолог, психолог, экономист, M.S.Ec.,Рижская методологическая традиция (Латвия)
  64. Stefan Laudyn, festival director, M.Sc.(Eng), Warsaw International Film Festival (Poland)
  65. Raluca Croitoru, teacher, MA (Netherlands)
  66. Linda Van Tulden, Filmproducer, Master in philosophy (Belgium)
  67. Hanna Komar, writer, MA (Belarus)
  68. Mieczysław Godyń, Literary translator, Master of Philosophy (Poland)
  69. Tamar Janashia, cultural manager, MA, Culture and Management Lab (Georgia)
  70. Jim Dingley, translator, senior lecturer, MA Cantab (United Kingdom)
  71. Lisa Karlsson Blom, PhD candidate/coordinator, MA/PhD ongoing, Nätverkstan (Sweden)
  72. Aliaksandr Kalaskou, lawyer, Master (Poland)
  73. Antonella Verde, Docente (Italia)
  74. Barbara Czarniawska, university professor (Sweden)
  75. Sarah Zurcher, teacher, Master (France)
  76. Michèle Gagliano, finance consultant, Master in management and finance (France)
  77. Olav Fumarola Unsgaard, editor, Master in Philosophy, Göteborgs Litteraturhus, Gothenburg
  78. Aleksander Lapko, civil activist, Master in Public Administration, Belarusian Youth Hub (Belarus)
  79. Marek Śledziona, lawyer, Master of Arts (Poland)
  80. Tsimafei Padvitski, researcher, Msc in Bioinformatics, University of Cologne (Germany)
  81. Joanna Kompa, Junior Financial Controller, Master of Art in Philology (Poland)
  82. Siarhei Druhakou, manager (ecology), Msc in Management, Meta-Belarus (Scotland)
  83. Сяргей Емяльянаў, гісторык, МА (Нistory) (Беларусь)
  84. Таццяна Кандратовiч, выкладчык, магiстр (Беларусь)
  85. Галина Малишевская, медиаэксперт, магистр (Беларусь)
  86. Светлана Ненарокомова, психолог, магистр психологических наук (Беларусь)
  87. Анна Шамрук, преподаватель социально-гуманитарных наук, магистр философских наук (Беларусь)
  88. Галіна Кашэўская, аналітык, даследчыцца, магістарка сацыяльных навук у палітычнай навуцы (Беларусь)
  89. Ягор Левачоў, географ, магістр, Віленскі ўніверсітэт (Беларусь/Літва)
  90. Сняжана Рогач, гісторык, магістр гісторыі (Беларусь)
  91. Aliaksandr Parshankou, гiсторык, магістр гісторыі, Карлаў універсітэт (Чэхія)
  92. Алесь Петухоў, гісторык, магістр гісторыі (Беларусь)
  93. Павел Няхаеў, даследчык, выкладчык, музыка, магістр сацыялогіі, Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт (Беларусь)
  94. Наталля Пухава ,філосаф, магістр філасофіі (Беларусь)
  95. Ганна Гіль, біёлаг, майстра біялагічных навук (Беларусь)
  96. Алексей Браточкин, историк, Европейский университет Виадрина (Беларусь/Германия)
  97. Olga Likhachevskaya, MD, Deepdee (Netherlands)
  98. Martin Uggla, Human Rights defender, Östgruppen (Sweden)
  99. Сяргей Будкін, арт-мэнеджар, Беларуская Рада культуры (Беларусь)
  100. Елена Тонкачева, юрист, исследователь по правам человека (Беларусь)
  101. Уладзімір (Вольф) Рубінчык, палітолаг, перакладчык (Беларусь)
  102. Andrei Liankevich, art-manager, Bachelor degree in economics (Belarus)
  103. Helen Petrovsky, researcher, Head of the Department of Aesthetics, RAS Institute of Philosophy (Russia)
  104. Алина Николаевна Олешкевич, психолог, бакалавр педагогических наук (Беларусь)
  105. Дар’я Рублеўская, бакалавр права (Беларусь)
  106. Надзея Лучанок, даследчык у галіне адукацыі (Польшча)
  107. Andrey Ezerin ,коммуникационный консультант, СИУ “Городское развитие” (Беларусь)
  108. Виктория Бальцер, балетмейстер, педагог (Беларусь)
  109. Игорь Сидорчик, актер, режиссер (Беларусь)
  110. Влада Голикова, филолог, соискатель степени канд. филол. наук, Рязанский государственный университет (Россия)
  111. Iain MacIlleChiar, Універсітэт нагор’яў і астравоў, MA (Шатландыя)
  112. Кирилл Мальцев, исследователь (Беларусь)
  113. Dmitry Bolkunets, political scientist (Belarus)
  114. Vladimir Us, curator, Oberliht (Moldova)
  115. Татьяна Песина, кандидат технических наук (Беларусь)
  116. Марыя Кліменцьева, спецыялістка ў міжкультурных камунікацыях (Беларусь)
  117. Vera Danilava, юрист (Беларусь)
  118. Volha Yermalayeva Franco, language teacher and translator (Belarus/Brazil)
  119. Anna Zaslavska, translator (Latvia)
  120. Иван Сухий, медиаэксперт (Russia)
  121. Алесь Крот, урбаніст (Беларусь)
  122. Яна Гульцяева, філолаг, перакладчык (Беларусь)
  123. Алесь Астравух, мастак-рэстаўратар (Беларусь)
  124. Елена Зинина, психолог (Беларусь)
  125. Dominique Flahaut, Neuropsychologist, psychotherapist (Belgium)
  126. Sergei Kostuk, teacher (Belarus)
  127. Sergei Chernooki, researcher (Belarus)
  128. Ihor Savchak, cultural manager (Ukraine)
  129. Аляксандр Мялик, настаўнік (Беларусь)
  130. Jacob Bauer, lecturer (USA)
  131. Вераніка Лебедзь, гісторык, археолаг (Беларусь)
  132. Jenny Skånberg, communications officer, Nätverkstan (Sweden)
  133. Karin Dalborg, executive director, Nätverkstan (Sweden)
  134. Maria Felle, culture worker, Nätverkstan (Sweden)
  135. Jesper Eng, cultural project manager, Nätverkstan (Sweden)
  136. Елена Колесова, экономист (Беларусь)
  137. Julie Petersen, Edition (France)
  138. Anna Johansen, educator, Nätverkstan (Sweden)
  139. Nicolas Martin, executive director, Consumer Health Education Council (USA)
  140. Людмила Пилец, филолог (Беларусь)
  141. Мікалай Арцюхоў, юрыст (Беларусь)
  142. Владимир Сергеевич Искорцев, экономист (Беларусь)
  143. Veranika Vyhouskaya, researcher, Polyglot language organization (Літва)
  144. Ekaterina Chekhova-Dasko, artist, мастачка, Саюз Мастакоў РБ (Беларусь)
  145. Mihai Moldovanu, journalist (Moldova)
  146. Майя Лиокумович, преподаватель (Канада)
Персоны: